Trafik kazaları sonucunda araçlarda meydana gelen fiziksel hasarın onarılması her ne kadar mümkün olsa da, aracın ikinci el piyasa değerinde oluşan azalma, yani değer kaybı, kazaya karışan taraflar açısından ayrı bir zarar kalemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Türk Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu uyarınca bu zarar kaleminin tazmini mümkündür. Son dönemde bu alandaki başvuruların sayısı artış göstermiş, özellikle sigorta şirketleriyle yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle sigorta tahkim komisyonuna yapılan başvurular yoğunlaşmıştır.

Değer Kaybı Nedir?

Değer kaybı, bir aracın kaza sonrası onarılmış olsa dahi piyasa rayiç değerinin düşmesi sonucu oluşan ekonomik kaybı ifade eder. Bu zarar, genellikle kazada kusurlu olan tarafın trafik sigortasını yapan sigorta şirketinden talep edilir. Ancak kusur oranı, aracın yaşı, kilometresi, hasar geçmişi gibi unsurlar, değer kaybı hesaplamasında belirleyici olmaktadır.

Sigorta Şirketlerine Başvuru ve Süreç

Zarar gören araç sahibi, değer kaybı tazminatını doğrudan kazaya sebep olan tarafın zorunlu trafik sigortasını yapan şirkete başvurarak talep edebilir. Başvuru, eksper raporu, trafik kazası tespit tutanağı, onarım faturası ve araç ruhsatı gibi belgelerle birlikte yapılmalıdır. Sigorta şirketi, başvuruyu aldıktan sonra 15 gün içinde olumlu ya da olumsuz yanıt vermekle yükümlüdür. Süresi içinde cevap verilmezse ya da talep reddedilirse, hukuki yollara başvuru imkânı doğar.

Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru

Sigorta şirketiyle yaşanan uyuşmazlıklarda, mahkemeye başvurmadan önce Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru, hızlı ve görece daha düşük maliyetli bir yoldur. Başvuru için öncelikle sigorta şirketine yazılı başvuru yapılmış ve 15 günlük sürenin geçmiş olması gerekir. Başvuru sonucunda verilen kararlar, ilam niteliğindedir ve icra edilebilir.

Tahkim sürecinde hakemler, tarafların sunduğu belgeleri, eksper raporlarını, kusur oranlarını ve yasal mevzuatı değerlendirerek karar verir. Başvurunun reddedilmesi hâlinde sınırlı koşullarda itiraz ve iptal yolu açıktır.

Yargı Yolu ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Tahkime başvurmayan kişiler, doğrudan Asliye Ticaret Mahkemesi (ya da bazı durumlarda Asliye Hukuk Mahkemesi) nezdinde tazminat davası açabilirler. Ancak mahkeme süreci daha uzun ve masraflı olabileceğinden, tahkim yolu daha pratik bir tercih olarak öne çıkmaktadır.

Başvuru sürecinde en sık yapılan hatalar arasında; eksik belge sunulması, kusur oranına dair yeterli delil gösterilmemesi veya aracın geçmiş hasarlarının göz ardı edilmesi yer alır. Bu nedenle, değer kaybı başvurularının teknik yönü dikkate alınarak hazırlanması, hak kaybı yaşanmaması açısından büyük önem taşır.

Ayrıca genellikle Sigorta Tahkim Komisyonu’na bireysel başvurular yapılırken hukuki danışmanlık alınmaması ciddi hak kayıplarına yol açmakta, tazminat alacakken alamayıp üstüne karşı tarafa vekalet ücreti ödemek zorunda kalınmaktadır. Unutulmamalıdır ki Sigorta Tahkim süreci de adında mahkeme olmasa bile bir YARGILAMA sürecidir. Kendi USULİ kuralları vardır ve bu kurallar uygulamada oturmuştur. Bu kuralları bilmek hak kaybına uğramamak için son derece önemlidir.